🔹 روز شنبه دهم آبان، در مسجد کبود ایروان مراسم رونمایی از ترجمه فارسی دو کتاب «دو گفتار تاریخی از دوره نادرشاه» (به کوشش آرتاک ماقالیان) و «وقایع نامه ماتئوس اورهایتسی» با ترجمه گارون سارکسیان برگزار شد.
کتاب نخست شامل دو متن قدیمی ارمنی مربوط به قرن 18 میلادی است. خود این دو متن ترجمه از زبان‌هایی دیگر به زبان ارمنی است. مترجم ارمنی این دو دست نوشته هاروتیون داوتیان نام دارد که اهل جلفای اصفهان بوده و این دو متن یا گفتار را در سال 1778 میلادی به زبان ارمنی ترجمه کرده است.
خوشبختانه این دو دست نوشته ارزشمند در طول زمان دست نخورده باقی ماندند و پس از حدود دو و نیم قرن سر از ماتناداران (موزه آثار خطی ایروان) درآوردند.
نسخه ارمنی “دو گفتار تاریخی از دورهٔ نادرشاه” در سال 2010 میلادی با تصحیح و پیشگفتار و پانوشت های دکتر آرتاک ماقالیان، در ایروان به چاپ رسید.
کتاب دوم “وقایع نامه ماتئوس اورهایتسی” نام دارد. اورهایتسی مورخ ارمنی سده 12 میلادی است. وی در شهر ارمنی نشین اورها، که اکنون شانلی اورفا نام دارد و در جنوب ترکیه، نزدیک مرز سوریه جای دارد به دنیا آمد و درحدود سال های 1138 تا 1144م در همانجا درگذشت.
🔹 کتاب او به تاریخ 185ساله ارمنستان، ایران و بیزانس پرداخته و آگاهی های مهمی درباره پادشاهی باگراتونی ارمنستان ارائه می دهد.
این کتاب از منابع دست اول و ارزشمند تاریخ ایران و ارمنستان و بیزانس در سده های 10-12 میلادی بشمار می آید.
نسخه فارسی کتاب در سال 1403 با ترجمه گارون سارکسیان توسط انتشارات نائیری در تهران به چاپ رسید.
🔹 در این مراسم رونمایی، آقایان محمد اسدی موحد رایزن فرهنگی سفارت ج. ا. ایران در ارمنستان، آرتاک ماقالیان پژوهشگر ارشد ماتناداران، گارون سارکسیان (مترجم ارمنی به فارسی از تهران)، گارنیک گئورگیان استاد ادبیات فارسی دانشگاه ایروان، آندرانیک خچومیان (مترجم ارمنی به فارسی از تهران)، نیز سخنرانی کردند.