منطقه فریدن – اصفهان
پرتیکان، نام منطقه‌ای در فلات مرکزی ایران و میان کوه‌های زاگرس است که در دورۀ هخامنشیان به این نام معروف شد، چون محل زندگی یکی از اقوام ماد به نام «پارتاکنیان» بود. نامی که در طول دوران مختلفِ تاریخی، به فریدن تغییر پیدا کرد.
این منطقه از گذشته به واسطۀ آب و هوا و موقعیت جغرافیای‌اش، چهارفصل نامیده می‌شود و حتی آن را یکی از مناطق تامین کننده آب زاینده‌رود می‌دانند.
در طول سال‌های مختلف اقوامِ قشقایی، بختیاری، ارمنی، گُرجی و فارس، در منطقۀ فریدن ساکن شده‌اند که با وجودِ مهاجرت بخش عمده‌ای از این اقوام، هنوز می‌توان ردِ هر کدام را در روستاها و شهرهای مختلف این منطقه در استان اصفهان پیدا کرد.
از ایسنا
ارمنیان فریدن
قابل ذکر است که منطقه فریدن دارای بیش از ۱۵۰آبادی بوده که ارمنیان پس از کوچ اجباری در دوره شاه عباس صفوی، در اوایل قرن ۱۷میلادی از ارمنستان کوچانده و در ۵۴روستای فریدن ساکن شدند. به مرور زمان و طی جابجایی‌های گوناگون، تعداد روستاهای ارمنی نشین به ۳۰روستا تقلیل یافت.
ارمنیان در دوران سکونت خود دراین منطقه، به توسعه وپیشرفت فریدن کمک شایانی نمودند. اولین مدارس در فریدن توسط ارمنیان، در اواسط قرن ۱۹میلادی تاسیس شدند. همچنین اولین درمانگاه پزشکی، در سال ۱۹۴۲میلادی در روستای ارمنی نشین “نماگرد فریدن”
تاسیس گردید.
پس از پایان جنگ جهانی دوم، در سال ۱۹۴۶میلادی، ساکنین ۸روستا به ارمنستان شوروی مهاجرت نمودند، که این روند در سال‌های ۱۹۶۵-۱۹۷۳ میلادی ادامه داشته و اکثر ارمنیان ساکن روستاهای مختلف به ارمنستان کوچ کرده و مابقی نیز به مرور زمان به اصفهان و تهران مهاجرت نمودند.
در حال حاضر در منطقه ارمنی نشین فریدن، تنها در روستای بولوران یا زرنه حدود ۳۰خانوار ارمنی زندگی می‌کنند.
باید اذعان داشت که پس از مهاجرت ارمنیان از این مناطق ، کلیساها، آرامستانها و بعضی ساختمان‌های مدارس، از طرف ساکنین حفظ گردیده و هیچگونه آسیبی به آنان نرسیده است.
امروزه، اکثریت جامعه ارمنی ساکن در اصفهان و تهران را، ارمنیانی تشکیل می‌دهند که اجداد آنان طی اواسط قرن بیستم از روستاهای مختلف فریدن به این شهرها مهاجرت نموده اند.